Hamilelik dönemi, anne ve baba adayları için mutluluk dolu olduğu kadar belirsizliklerle dolu bir süreçtir. Bebeğin sağlıklı olup olmadığı sorusu, bu dönemin en büyük kaygılarından biridir. İşte bu noktada fetal DNA testi (Non-İnvaziv Prenatal Test – NIPT), modern tıbbın sunduğu en önemli yeniliklerden biri olarak öne çıkmaktadır. Ancak pek çok aile şu soruya takılmaktadır:

Fetal DNA testi pahalı mı? Gerçekten gerekli mi?

Bu sorunun cevabı, yalnızca testin fiyat etiketiyle ölçülecek kadar basit değildir. Çünkü asıl mesele, testin maliyetinin ötesinde, testin yaptırılmaması durumunda ortaya çıkabilecek çok daha yüksek fiziksel, duygusal ve maddi maliyetlerdir.

Fetal DNA Testi Ne Kadar?

Türkiye’de fetal DNA testinin fiyatı 2025 itibarıyla 15.000 TL ile 25.000 TL arasında değişmektedir. Fiyat farklılıkları;

• Testin kapsadığı kromozom sayısına,
• Mikrodelesyon ve duplikasyon tarayıp taramadığına,
• Laboratuvarın uluslararası akreditasyonuna,
• Kullanılan teknolojik altyapıya bağlı olarak değişir (Bianchi et al., 2022).

Örneğin, yalnızca Trizomi 21 (Down sendromu) tarayan bir test ile tüm genomu analiz eden geniş kapsamlı testin fiyatı aynı değildir. Ancak fiyat her zaman testin güvenilirliğiyle de doğru orantılıdır.

Testin Pahalı Olmadığını Gösteren Gerçek: Asıl Maliyet Pozitif Bir Sonuçta Başlar

Pek çok aile, testin fiyatını yüksek bulduğu için yaptırmaktan kaçınabilir. Ancak asıl maliyet, doğumsal bir anomalinin gözden kaçırılması veya geç tanı konulmasıyla ortaya çıkar.

Örneğin:
✅ Down sendromlu bir çocuk için yaşam boyu tedavi, eğitim ve bakım maliyetleri, Avrupa ve ABD’de yapılan çalışmalara göre 1-2 milyon USD’yi bulabilmektedir (Bianchi et al., 2022). Türkiye’de de sağlık sistemi pek çok masrafı karşılasa bile aile üzerindeki ekonomik yük son derece yüksektir.
✅ Tıbbi, psikolojik ve sosyal açıdan aile üzerinde ciddi stres yükü oluşur.
✅ Anomali geç teşhis edildiğinde, gebeliğin sonlandırılması gibi etik ve hukuki açıdan daha karmaşık karar süreçleri yaşanabilir.

Dolayısıyla fetal DNA testi, yalnızca bir maliyet kalemi değil, bebeğin sağlıklı doğma olasılığını değerlendirmede büyük bir yatırımdır.

Fiyat Odaklı Davranmak Riskli Olabilir

Bazı aileler, “en ucuz fetal DNA testi” arayışına girebiliyor. Oysa ucuz testler, genellikle daha dar kapsamlıdır veya akreditasyonsuz laboratuvarlarda yapılabilir. Bu da yanlış negatif veya yanlış pozitif sonuç riskini artırır (Gil et al., 2017).

Yanlış sonuçlar, hem aileye gereksiz korku yaşatır hem de ileri düzeyde gereksiz tanı testlerine yol açarak toplam maliyeti katlayabilir. Dolayısıyla test seçerken yalnızca fiyat değil; laboratuvar kalitesi, teknoloji ve uzman kadro dikkate alınmalıdır.

Fetal DNA Testi Gereksiz mi?

Kesinlikle hayır. Çünkü fetal DNA testi, yüksek riskli gebeliklerde olduğu kadar, düşük riskli gebeliklerde de önemli bilgiler sunar.

• Test, %99’a varan doğruluk oranıyla Trizomi 21 için güvenilir sonuç verir (Bianchi et al., 2022).
• Anne yaşı ileri olan gebeliklerde risk artar.
• Ultrason bulguları şüpheli olan gebeliklerde testin değeri daha da artar.

Erken dönemde olası sorunları saptamak, aileye zaman kazandırır ve daha sağlıklı kararlar alınmasını sağlar.

Sonuç

Sonuç olarak, fetal DNA testi bir masraf değil, sağlıklı bir gelecek için yapılan önemli bir yatırımdır. Testin pahalı olduğunu düşünmek, çoğu zaman kısa vadeli bir bakış açısıdır. Asıl pahalı olan, doğumsal bir anomalinin geç tanınması ve bunun aileye getireceği maddi ve manevi yüktür.

Unutmayın: Bebeğinizin sağlığı, doğru test, güvenilir laboratuvar ve uzman ellerde başlar. Doğru zamanda yapılan fetal DNA testi, aileyi hem büyük belirsizliklerden hem de yüksek maliyetlerden korur.

Kaynakça

• Bianchi, D. W., Chiu, R. W. K., Lo, Y. M. D. (2022). Analysis of circulating fetal and maternal DNA in maternal blood for prenatal diagnosis. New England Journal of Medicine, 386(8), 757-766.
• Gil, M. M., Quezada, M. S., Bregant, B., Ferraro, M., Nicolaides, K. H. (2017). Implementation of maternal blood cell-free DNA testing in early screening for aneuploidies. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology, 49(1), 70-75.